څنګه پوه شو، چې پر سترس یا ژورخفګان اخته یوو؟

ژباړن : نصرت الله نصرت صاحبزاده .

ایا پوهېږئ ، چې  ډېر خوب یا بې خوبي ، ډېرخوراک یا بې اشتهايي ، جنسي میلان نشتون یا ډېرجنسي تمایل ، سردرد او ملادرد او پر نا امیدۍ ولې اخته یاست ؟ ځواب يې په لاندې کرښو کې لوستلای شئ !

په نړۍ کې دډیپرېشن یا ژور خفګان ناروغان ورځ تر بلې مخ په زیاتیدو دي . خفګان په لومړي سرکې  ډېرخطرناک نه وي ، خو که ورته متوجه نشو او پروخت یې علاج او دپرمختګ څخه يې وقایه ونکړو ، پایلې يې خطرناکې او حتی وژونکې هم کیدای شي  او دژوند ترپایه دیو غیرنارمل انسان په توګه پاتې کیدای شو .

اړینه ده ، چې دخفګان په لومړنیو نښانو پوه او خطرناک حالت ته له رسیدو وړاندې يې تداوي کړو .

خفګان او اضطراب بېلابېل ډولونه لري او پر هر تن يې اغېزې جدا دي .

ډیپرېشن یوحالت دی ، چې انسان  دخواشینۍ ، وروسته پاتې والي ، غفلت او ناهیلۍ  احساس کوي . په ډيپرېشن اخته کسان نه غواړي چې په ورځنیو چارو کې ګډون وکړي .

ډېری نارینه او مېرمنې تر اوونیو یا هم ترمیاشتو میاشتو ستونزې لري ، چې که حل نشي خفګان او ژورخفګان رامنځته کولای شي . پر ستونزو او خفګان اخته کسان  دهر څه  پروړاندې دوېرې  او نا راحتۍ احساس کوي .

خفګان یا ژورخفګان په درې مهمو برخو وېشلای شو :

۱ـ دخفګان اصل حالت :  اصلي حالت کې خفګان کولی شي ،چې دانسان ذهن او بدن فلج کړي . ددې مرحلې ژورخفګان اخته کسان دکار وړتیا او یاداښت له لاسه ورکوي . اشتها یې خوړو ته کمه یا هیڅ نه وي .  دخفګان په اصلي حالت باندې اخته کس یا بېخي ډېر ویده کیږي او یاهم هیڅ خوب نلري  ؛ دخوشالۍ او تفریح مراسمو کې برخه نه اخلي .

۲ـ سطحي خفګان( (dysthymia یا دخفګان لومړنی حالت : پرسطحي خفګان اخته ناروغان که د زهن او بدن په فلج نه اخته کیږي ، خو له ژوند څخه خوند نشي اخستلای .

۳ـ Manic یا دوه اړخیز خفګان :  دخفګان ددې مرحلې ناروغان کله خفه او کله هم ډېرخوشاله وي .  دغم په حالت کې کټ مټ  دژورخفګان نښې لري او دخوشالۍ په حالت کې له بشپړځواک څخه برخه من وي . دا ناروغان داسې کړنې ترسره کوي ، چې یوبل سره بېخي جوړې نه وي .

پر خفګان داخته کسانو یوه نښه داهم ده ، چې له اندازې زیاته ډوډۍ خوري او زیاتره وخت داسې څه خوري چې هیڅ غدايي ارزښت نلري .  پرژور خفګان اخته کسانو ته زیاتره دمعدې او ملا دردونه پیداکیږي . پر ژورخفګان زیاتره نارینه جنسي میلان او شوق له لاسه ورکوي ، دهرڅه په اړه منفي فکر کوي او په یوه بې نومه او خیالي نړۍ کې ژوند کوي.

په ژور خفګان اخته میرمنې د نارینه و پر تله زیات دځان وژنې هڅه کوي .

نو که تاسې او یا هم دکورنۍ غړی مو دا نښانې ولري ، نو ښه ده چې زر تر زره د روانې او عقلي ناروغیو متخصص ډاکتر ته دستونزې دشریکیدو او درملنې په موخه ورشئ !

باید یادونه وکړو ، چې دژورخفګان ناروغان دډاکتر ددرملنې ترڅنګ د کورنۍ دغړو زیاتې مرستې ته هم اړتیالری او دا ناروغي دبشپړعلاج وړ ده .