سهار مهال سردردي ولې رامنځته کیږي؟

دا ډېره عجیبه خبره ده چې یو سړی د سهار لخوا د سر دردۍ شکایت کوي، ځکه چې سهار وخت انسان له خوبه راپاڅیدلی وي او په عمومي ډول یې د نور وخت په پرتله ماغزه ارام او تازه وي.

دا حالت ډېرې پوښتنې راولاړوي، خو په عام ډول ناروغان شکایت کوي چې د شپې لخوا بې خوبي سهار کې د سر دردۍ لامل کیږي.

د روغتیا نړیوال سازمان «WHO» په وینا، په نړۍ کې له شلو کسانو څخه یې یو –چې بالغ وي- روزانه له سر دردۍ شکایت کوي.

د «میډیکل نیوز ټوډی» د ویب پاڼې په خپاره شوي راپور کې د سهار لخوا د سر دردۍ رامنځته کېدو پنځه لاملونه ښودل شوي چې په لاندې ډول دي:

  1. په خوب کې ستونزه لرل

په خوب کې ستونزه لرل د سردردۍ له سترو لاملونو څخه دی، لکه انسان د شپې لخوا خوب کې خریږي او یا په ساه اخیستو کې مشکل لري، ځکه په خوب کې خریدل دا جوته کوي چې انسان له نورو ناروغیو (لکه د خولې او پوزې لخوا تنفس اخیستل) سره مخ دی.

د سر دردۍ نه د خلاصون لپاره پوهان وایي چې خوب باید د ۷ او ۹ ساعتونو ترمنځ وي، او له دې څخه خوب کمول یا زیاتول د سر دردۍ لامل کیږي.

د ښه او روغتیایي خوب لپاره باید له لاندې نسخو کار واخیستل شي:

روزانه وختي په یو وخت ویده کیدل او سهار وخته په یو وخت پاڅيدل.

د شپې لخوا د کافي، نیکوټین او الکولو نه استعمالول! ځکه چې دا خوب تختوي.

د شپې لخوا اعصاب ستړي کونکي کارونو څخه ځان ساتل! لکه تلویزون یا انټرنیټ استعمالول.

د خوب پر مهال د خونې روښنایي بنده ساتل.

بستر ته له تلو مخکې غسل او په منظمه توګه اسانه تمرین کول.

  1. خپګان او اندیښنې

بې خوبي یا استراحت نه کول خپګان او اندیښنې زیاتوي، چې د سهار سردردۍ لامل کیږي.

په ۲۰۱۶م کال کې څیړونکو د لس زره کسانو معلوماتو راجمع کولو څخه وروسته معلومه کړه چې هغه کسان خپګان او اندیښنې کوي خوب یې کم وي، چې د سهار لخوا د سردردۍ لامل جوړیږي، ددې لپاره باید ډاکټر ته رجوع وشي.

  1. الکول او نشه یي توکي استعمالول

څیړونکو په ۲۰۰۴م کال کې د سردردۍ او د الکولو څښاک او نشه یي توکو استعمالو ترمنځ اړیکې تعقیب کړې، او ددې لپاه له ۱۹۰۰۰ څخه پر زیاتو کسانو څیړنه ترسره شوه چې په پای کې وموندل شوه چې د الکولو او نشه یي توکو استعمالول د سردردۍ لامل کیږي، نو له دې امله دوی سپارښتنه وکړه تر څو د سردردۍ مخنیوي لپاره ددغه شیانو مخه ونیسي.

  1. غاښونه کرپول

څوک چې د غاښونو ناروغي لري د شپې لخوا په خوب کې غاښونه کرپوي، چې د خوب د خرابوالي لامل کیږي، چې په پای کې د سهار پر وخت د سردردۍ لامل جوړ شي.

په خوب کې په کلکه غاښونه له یو بل سره کرپول تر دې اندازې اواز کوي چې خوبوړی له خوبه راپاڅوي چې د غاښونو د درد لامل کیږي، څوک چې له دغه رنګه ناروغۍ سره مخ وي هر وخت یې په ژامو، مخ او غوږ درد وي.

  1. جدي روغتیایي ستونزې

سردردي یا مطلقې درد ممکن انسان له نورو خطرناکو ناروغیو لکه عصبي تکلیف، دماغي پړسوب، ناڅاپي فشار پورته کیدل او د ماغي سکتې سره مخ کړي.

که چیرې ناروغ له لاندې ډوله ناروغیو سره مخ کیږي لکه: اوونۍ کې دوه ځله سردردي، د عمر زیاتېدو سره سردردي زیاتېدل او یا د سردردۍ پر وخت د زړه بدوالي، کانګې او یا تبې سره مخ کیدل- دغه ناروغ باید ډاکټر ته ژر تر ژره ځان وښایي.

داکتر عبدالرازق مهربان