ذهني روغتیا

ذهني روغتیا څه ده؟

په ذهني روغتیا کې زمونږ احساساتي، اروایي او ټولنیزه روغتیا شامل دي. زمونږ ذهني روغتیا زمونږ په احساس، د فکر کولو په بهیر او عمل یا کړنو اغیز لري. ذهني روغتیا مو د سټرس اداره کولو، له نورو سره اړیکو جوړولو کې او د هر څه په انتخاب کې هم رول لري. ذهني روغتیا د ژوند په هر پړاو کې اړینه ده له کوچنیوالي تر ځوانۍ او تر پاخه عمره پورې ذهني روغتیا زمونږ په احساس کړنو او فکر خپل اغیز لري او زمونږ د ژوند لارې ټاکي.

که چېرې د ژوند په اوږدو کې د ذهني روغتیا ستونزې تجربه کړی نو په مزاج، فکر او چلند مو اغیز کوي. ډېر لاملونه شته چې د انسان په ذهني روغتیا اغیز لري په دې کې لاندې یاد شوي هم شامل دي:

–  بیولوجیکي لاملونه لکه جېن او د مغز کیمیا.

–  د ژوند تجربې لکه د ناوړه ګټو قرباني کېدل.

–  د ذهني روغتیا کورنۍ مخینه.

په ۲۱ پېړۍ کې، په ذهني روغتیا کې ستونزې لرل ډېر عام دي خو درملنه یې هم شته او ډېری خلک بشپړ روغتیا تر لاسه کوي.

 

د ذهني روغتیا د ستونزو لرلو تر ټولو لمړي علایم:

–  ډېر کم یا ډېر زیات خوراک او خوب.

–  له چارو او خلکو لرېوالی کول.

–  کمه انرژي یا هېڅ انرژي نه لرل.

–  بې حسه کېدل یا داسې کېدل چې هېڅ ارزښت نه لري.

–  نه تشرېح کېدونکي دردونه لرل.

–  ځان بېچاره یا نا هیلی احساس کول.

–  له هر بل وخت زیات د اعتیاد په لور تمایل لکه سګرټ، کافي، الکول، مخدره مواد.

–  ګډوډ احساس لرل، هېرول، غسه، خپه، اندېښمن او ویره کې ځان احساس کول.

–  له ملګرو او کورنۍ سره د چغو وهلو حالت کې خبرې کول، شخړه کول.

–  نا څاپه په مزاج کې جدي بدلون کوم چې له نورو سره ستاسې په اړیکو اغیز لري.

–  داسې فکرونه او یادونه زهن کې راتلل له کومو چې تاسې تېښته نشی کولای او تل مو ذهن کې وي.

–  غږ اورېدل یا داسې څه باندې ذهن کې باور کول کوم چې حقیقت نه لري.

–  ځان یا بل ته د زیان اړولو په اړه فکر کول.

–  د ورځنیو چارو په تر سره کولو کې پاتې راتلل.

څوک چې ذهني روغتیا لري :

–  خپلې وړتیاوې پېژندلی شي.

–  له ژوند څخه رامنځته شوي سټرس سره مقاومت کولای شي.

هره چاره کې بوختیا یې یوازې بوختیا نه وي بلکې د وخت په اغیزمنه توګه کارونه وي او پای کې یې چارې یوه پایله لري.

– په خپله ټولنه کې له مانا ډک ګډون کوي (نورو ته د خدمت ذریعه وي)

که تاسې غواړی ذهني روغتیا مو سالمه له ستونزو لرې پاتې شي نو :

–  که چېرې ستونزې لری په خپلسر درمل مه کاروئ له مسلکي ډاکټر څخه خپله درملنه پیل کړئ.

– له نورو سره د مینې او اخلاص پر بنسټ بې هدفه، بې تمې اړیکې ولرئ

– مثبت اوسئ.

– په فزیکي توګه فعال اوسئ (سپورت او ورځنیو چارو کې).

– له نورو سره تل مرسته وکړئ (انسان، بوټي او ژوي سره مرسته).

– په تیاره کې، داسې ځای کې چې شور نه وي تر ۷ ساعته خوب وکړئ.

– له هر څه سره د مقاومت لرلو وړتیا په ځان کې پیدا کړئ.